İnsan beyni iki gözümüzden gelen iki ayrı görüntüyü üst üste bindirir ve 3 boyutlu derinliği algılamamızı sağlar. Gözlüklerin yapılışında hep bu prensipten yola çıkıldı. Bir göz birinci görüntüyü almalı diğeri ikinciyi.
1) ANAGLYPH 3D GÖZLÜKLER
En eski ve yaygın gözlük tipi renkli camları olan gözlükler. Bunlara anaglyph 3d deniyor. Kartondan ve plastikten üretiliyorlar. Bu sitedeki pek çok video anaglyph. Gazeteler ve videolar bu gözlüğü hediye ediyor.
En yaygın anaglyph 3d gözlük çeşitleri şunlardır:
- RED – CYAN / KIRMIZI – CAMGÖBEĞİ
- RED – BLUE / KIRMIZI – MAVİ
- MAGENTA / GREEN – PEMBE -YEŞİL
Baktığınız videoda, resimde bu iki renkte oluşturuluyor. Neden bu kadar çok renk var? Her bir rengin güçlü olduğu görseller olabiliyor. Ama ağırlıklı olarak biz kırmızı – camgöbeği (red-cyan) tavsiye ediyoruz. Internetteki 3d filmlerin videoların resimlerin çoğu bu renge üretiliyor.
* Evde, TV’de, bilgisayarda, anaglyph gözlükler ek donanım, yazılım olmadan rahatlıkla kullanılabilir.
2) COLORCODE 3D GÖZLÜKLER
Yine iki renkli bir gözlük. Mavi ve açık kahverengi. Ancak anaglyph gibi yüzlerce yıllık eski bir teknoloji değil. En büyük üstünlüğü, tüm renkleri en yüksek kalitede verebilmesi.
İkinci üstünlüğü ise çıplak gözle bakanların fotoğrafları olduğu gibi görebilmesi – ki bunu yapabilen tek teknik. Tüm fotoğrafın değil, derinlik içeren çizgilerin açık mavi ve sarı-yeşil renkle belirtilmesi.
Bence bilgisayar karşısında en iyi standart. Fiyatı ucuz. Teknolojisi zekice ve özel bir donanım istemiyor. Çift projeksiyon gerekmiyor. Özel TV istemiyor.
Bütün mesele yaygınlaşmasının gerekliliği. Daha detaylı bilgi: http://www.3dgozluk.com/chuck-3d-gozlukleri-olanlara-3d-foto-ve-video-galerileri/
* Evde, TV’de, bilgisayarda ColorCode gözlükler ek donanım, yazılım olmadan rahatlıkla kullanılabilir.
3) POLARİZE 3D GÖZLÜKLER
Çoğu 3d sinema bunu kullanıyor. Örneğin, “RealD 3d” kullanan sinemalarda. İki tarafı da gri renkli görünen hafif plastikten gözlükler.
© HowStuffWorks
Bu gözlüklerin yaptığı, iki projeksiyondan gelen ışığın yatay ve dikey polarize gelişleri ile oluşturulan bu iki ayrı görüntüyü, yine iki ayrı polarize camla beyne yollamak.
Çizgisel polarize ve dairesel polarize olarak iki alt türü bulunuyor. (Linear polarization – Circular polarization)
Dairesel polarize olan daha üstün, çünkü çizgisel olanda olduğu gibi, kafanızı sabit tutmak gibi bir zorunluluğu yok. Gördüğüm dairel polarizasyon kullanan RealD sinemaların daha da yaygınlaşacağı. Çünkü yüzde taşınmaları üretilmeleri daha kolay, hijyen açısından temizlenmeleri hatta yıkanmaları bile mümkün ama aşağıda göreceğiniz alternatifi olan Xpand gözlükler pahalı. Elektronik parçaları olduğundan yıkanamaz. Bakımı zor, pillerinin ömrü azalırsa görüntü bozulur. Ancak RealD sinemaların projeksiyonlarının güçlü ışık vermesi şarttır. Yoksa 3d deneyiminde kayıplar olabilir.
* Evde, TV’de, bilgisayarda kullanılabilmesi için ya çift projeksiyonlu özel sistem kurmanız gerekir. Ya da çift katlı LCD içeren özel 3d TV ve 3d monitorlu bilgisayar gerekir. Piyasada bu ürünler görünmeye başladı ama fiyatları henüz çok yüksek.
4) XPAND GÖZLÜKLER
LCD ekranlı bu gözlüklerin sağ ve sol camları saniyenin çok kısa aralıklarında (saniyede 120 kez) sırayla kararıp tekrar açılıyor ve görüntüyü iki ayrı göz için o anda oluşturmuş oluyor.
Tek projektorden gelen diğer tekniklerde olduğu gibi iki göz için aynı anda değil, iki görüntüyü ardarda gönderilen şifreli görüntüyü projeksiyonun yanındaki emitter gözlüğe sinyal göndererek çözülmesini sağlıyor. Gözlüğün ortasında bir IR algılayıcısı var. Hızlı kararıp açılma ile görüntü oluşturuluyor. Bu gözlük bazı kişilerde göz yorgunluğu ve baş ağrısı yapıyor ve beyni de yoruyor gibi görünüyor. Ayrıca burnu rahatsız ettiğini pek çok kullanıcı ifade ediyor.
Gazetelerde çıkan “3d gözlükler tehlikeli mi?” başlıklarının büyük bölümünü bu gözlüklere ayırmak gerektiğini düşünüyorum. Sadece polarize gözlüklerin renginin koyuluğu nedeniyle uzun saatler boyunca izlemede fazla ışıkla gözü yorabileceği ifade edilebiliyor.
Diğer gözlükler ise yüzlerce yıldır kullanılıyor ve milyonlarca insan kullanmasına karşın belirgin bir şikayet olmadı.
* Evde, TV’de, bilgisayarda XPand gözlük kullanılabilmesi için özel bir sistemi komple satın alıp kurdurmanız gerekiyor. Piyasada bu ürünler görünmeye başladı ama fiyatları henüz oldukça yüksek.
VİDEO İLE ÇALIŞMA ŞEKİLLERİNE BİR BAKALIM
Aşağıdaki video bu gözlüklerin nasıl çalıştığını çok anlaşılır bir animasyonla anlatıyor.
